De machtsbalans tussen de ondernemingsraad (OR) en de bestuurder is cruciaal voor een goed functionerende organisatie. Beide partijen hebben hun eigen verantwoordelijkheden en belangen, maar werken uiteindelijk aan hetzelfde doel: het succes en de continuïteit van de organisatie, met oog voor de belangen van medewerkers.
Gezonde machtsbalans
Een gezonde machtsbalans ontstaat wanneer de OR en de bestuurder elkaar zien als gelijkwaardige partners in overleg. De bestuurder heeft de formele zeggenschap over het beleid en de strategische richting, terwijl de OR de stem van de medewerkers vertegenwoordigt en toeziet op eerlijk beleid en goede arbeidsomstandigheden. Als deze rollen in balans zijn, versterken ze elkaar: de bestuurder profiteert van waardevolle input vanaf de werkvloer, en de OR krijgt invloed op besluiten die medewerkers direct raken.
Toch kan de machtsbalans onder druk komen te staan. Wanneer de bestuurder de OR te laat of onvoldoende betrekt bij belangrijke besluiten, ontstaat wantrouwen. Omgekeerd kan een te activistische OR het overleg verlammen. Daarom is het van belang dat beide partijen investeren in open communicatie, wederzijds respect en transparantie.
Wat zegt de Wet op de ondernemingsraden
De Wet op de ondernemingsraden (WOR) biedt een juridisch kader voor deze machtsbalans. Maar regels alleen zijn niet genoeg. De praktijk vraagt om een houding van samenwerking in plaats van confrontatie. Regelmatig overleg, heldere informatievoorziening en gezamenlijke doelen helpen om de relatie constructief te houden.
Kortom, een evenwichtige machtsbalans tussen OR en bestuurder is essentieel voor vertrouwen, draagvlak en duurzame besluitvorming. Wanneer beide partijen hun rol goed begrijpen en benutten, ontstaat er een gezonde dynamiek waarin belangen worden gedeeld in plaats van tegenover elkaar gezet. Dat is de basis voor een sterke organisatie én tevreden medewerkers.
Voor meer informatie kan je ook de E-cursus over het overleg met de bestuurder volgen.
In de e-cursus zullen we verschillende aspecten van het overleg tussen bestuurder en OR behandeld.
| Module 1 | Inleiding over de Machtsbalans | |
|---|---|---|
| Les 1 | Het belang van een gezonde machtsbalans tussen bestuurder en ondernemingsraad | |
| Les 2 | De verschillende aspecten die bijdragen aan de machtsbalans | |
| Module 2 | Rechten en plichten van de ondernemingsraad | |
| Les 1 | De wettelijke basis voor de rechten en plichten van de OR | |
| Les 2 | Het verschil tussen het instemmings-, advies-, initiatief- en overlegrecht. | |
| Les 3 | De verhouding tussen deze rechten en plichten in relatie tot de macht van de bestuurder | |
| Module 3 | Bevoegdheden van de bestuurder | |
| Les 1 | De bevoegdheden van de bestuurder | |
| Les 2 | Het belang van besluitvorming door de bestuurder | |
| Les 3 | De rol van het MZ-orgaan hierin | |
| Module 4 | Invloed uitoefenen op de besluitvorming | |
| Les 1 | Strategieën om invloed uit te oefenen op de besluitvorming van de bestuurder | |
| Les 2 | Versterken van de positie van de OR | |
| Les 3 | Ontwikkelen van een eigen visie, standpunten innemen of alternatieve scenario’s presenteren | |
| Les 4 | Samenwerking zoeken met andere stakeholders | |
| Module 5 | Conflictbeheersing tussen bestuurder en ondernemingsraad | |
| Les 1 | Oorzaken van conflictsituaties | |
| Les 2 | Onvoldoende communicatie of informatieverschaffing | |
| Les 3 | Verschil in belangen of visie | |
| Les 4 | Gebrek aan vertrouwen | |
| Les 5 | Mogelijke gevolgen hiervan voor de samenwerking | |
| Les 6 | Oplossingen om conflicten te voorkomen of op te lossen |