Om het gelijk maar te zeggen: het is vooral de toon die de muziek maakt. Maar inhoud moet er natuurlijk ook zijn.
Een ondernemingsraad doet er goed aan om zelfstandig een visie of een idee over de organisatie te ontwikkelen.
Vraag je met elkaar af hoe de zaak het beste draait en levensvatbaar kan blijven. Door er samen over te praten en op die manier inzicht te krijgen ontstaat zelfvertrouwen en wordt het overleg meer gedegen.
Je kunt dan met meer ‘bagage in de koffer’ de woorden van de ander wegen en zelf ook anders gezien worden. Een instrument om de organisatie in de vingers te krijgen is een simpele matrix waarin velden staan die een invalshoek vormen.
Het is de SWOT-analyse. De letters staan voor: ‘strenghts, weakness, opportunity, threat’. Sterkte, zwakte, kans en bedreiging.
Waar is onze organisatie sterk in, op welke fronten loopt het minder, waar zien we kansen, waar loeren bedreigingen. Je kijkt eerst naar binnen en dan naar buiten.
In een morgen op een training heb je dit soms in beeld gebracht. Vaak maakt het management ook een dergelijke plattegrond van de organisatie en dan heb je mooi vergelijkingsmateriaal. Als je dit twee keer per jaar op elkaar legt, afspreekt welke adviezen en instemmingen er uit voortvloeien dan wordt het werken planmatiger en overzichtelijker. Op grond hiervan stel je alvast vast waarmee mensen aan de slag kunnen, zich gaan oriënteren en kennis opdoen.
Er is een ondernemingsraad die op grond van dit materiaal een soort code voor de bestuurderheeft gemaakt. De kaartjes kan je met deze link bekijken. Hij is zo sportief geweest te beloven dat hij er zich aan zou houden.
Deze visie stak de bestuurder graag in zijn zak. Het bedrijf is gewend om op deze manier aandachtspunten te verspreiden. Daarom zijn zulke kaartjes een goede zet omdat ze aansluiten bij wat er al is. Te grote sprongen worden niet herkend. (Na een jaar wordt de directeur naar het hoofdkantoor geroepen en krijgt te horen dat hij nu een nog grotere fabriek mag gaan leiden.)
Weten waar je het over hebt, kennis van zaken, dat zijn factoren die een rol spelen bij het hebben en houden van invloed. Ronduit pech heeft de ondernemingsraad met een bestuurder die zonder enig respect voor mensen en menselijke verhoudingen optreedt. Als de man woorden gebruikt als ‘wat een domme vraag, ga maar terug naar de schoolbanken’ valt daar nauwelijks tegenop te boksen.
Met andere woorden, naar je mening wordt geluisterd als je iets te zeggen hebt en dat gepast weet te doen. Weet op een bepaalde manier waar het met het bedrijf of de organisatie heen moet.